Oplegging stalen balk metselwerk, hoe werkt dat?

Het slopen van een muur is misschien wel de meest voorkomende verbouwing in Nederland. Het lijkt dan ook niet zo moeilijk om te doen, maar het is erg belangrijk dat je de juiste stappen zet tijdens het verbouwproces.

De oplegging van een stalen balk op het metselwerk van de muur die je deels hebt verwijdert is bijvoorbeeld zo’n handeling die goed uitgevoerd moet worden. De gevolgen van het niet goed plaatsen van de balk zal ik in deze blog toelichten.

Een latei plaatsen, zoals het plaatsen van de balk ook wel wordt genoemd, is alleen nodig bij het slopen van een dragende muur. De kosten voor het slopen van zo’n muur zijn ook hoger en je hebt daarnaast meer werk door het aanvragen van vergunningen.

Hierdoor krijgen wij vaak de vraag hoe je zo’n dragende muur kunt herkennen, hoe het precies zit met de omgevingsvergunning en hoeveel het verwijderen van de muur en de oplegging van een stalen balk kost.

Uiteraard zal ik al deze vragen beantwoorden in deze blog.

Daarnaast beloof ik je dat je na het lezen van deze blog precies weet wanneer de oplegging van een stalen balk op metselwerk noodzakelijk is en hoe je dit het beste aan kunt pakken.

Sneak preview 1: de constructeur bepaalt via de constructieberekening wat voor type stalen balk je nodig hebt en welke oplegging er toegepast moet worden.

Sneak preview 2: wanneer je een dragende muur (gedeeltijk) verwijdert moet je altijd een omgevingsvergunning aanvragen.

Sneak preview 3: een constructieberekening is een verplicht onderdeel van jouw vergunningsaanvraag. Klik hier voor meer informatie over het laten maken van een constructieberekening voor een dragende muur.

Hoe herken je een dragende muur?

Zoals ik je eerder al vertelde heb je alleen te maken met de oplegging van een stalen balk wanneer je een dragende muur verwijdert.

Althans, aan het einde van hoofdstuk twee vertel ik je waarom dit niet alleen voor een dragende muur het geval is.

Een dragende muur is essentieel voor de stabiliteit van de constructie. Hij draagt belasting af in de constructie en zorgt er op deze manier voor dat hij stevig blijft staan. Verwijder je de muur dus, dan wordt het evenwicht verstoort en kunnen de gevolgen ernstig zijn.

Hierover later meer.

Belangrijk nu is dat je weet hoe je de dragende muur herkent. Hier zijn wel een aantal handigheidjes voor namelijk. Ik heb ze hieronder opgesteld als 7 tips.

7 Tips om een dragende muur te herkennen

1. Kijk of de wand dikker is dan 20 centimeter (wanden dikker dan 20 centimeter zijn altijd dragend)
2. Bekijk de originele bouwtekening van jouw huis. Op de legenda staat welke muren draagmuren zijn.
3. Kijk naar muren langs trappen & toiletten (die zijn vaak dragend)
4. Luister naar het geluid van de muur (draagmuren zijn massief)
5. Let op de balken in de vloeren en plafonds (balken rusten op draagmuren)
6. Kijk of de muur doorloopt naar boven (muren boven elkaar zijn vaak draagmuren)
7. Bekijk in welke richting de betonnen vloeren lopen (naden lopen richting draagmuren)

Kan je ‘ja’ antwoorden op één van deze vragen? Dan kan je er zo goed als zeker van zijn dat de muur dragend is. In het meest zekere geval leid je dit af van de bouwtekeningen.

Mocht je er echter niet uit komen en twijfelen, dan kan je beter het zekere voor het onzekere nemen en jouw bouwtekeningen opsturen naar info@constructieshop.nl. Ik of één van mijn collega’s kan dan snel zien of de muur die je wilt slopen dragend is.

Het enige wat jij moet doen is uitleggen om welke muur het gaat door deze te markeren in de tekening of dit schriftelijk te verklaren in de mail.

Ik noemde net al even de gevolgen van het verwijderen van een dragende muur. Je kan echter ook problemen krijgen met de gemeente wanneer je zonder vergunning een draagmuur verwijdert en een stalen balk plaatst.

Want hoe zit het eigenlijk met die vergunningsaanvraag?

Heb ik een vergunning nodig voor het slopen van een muur en het plaatsen van een stalen balk?

Geen zorgen, ik ga je uiteindelijk echt vertellen hoe het nu precies zit met de oplegging van de stalen balk. Eerst is het echter nog veel belangrijker dat je een omgevingsvergunning aanvraagt.

Het plaatsen van een stalen balk doe je namelijk pas wanneer de dragende muur is gesloopt, maar dan is het wel belangrijk dat je hiervoor eerst weet of je een vergunning nodig hebt.

Met de handige tool hieronder kan je erg snel bekijken of je een vergunning nodig hebt voor jouw verbouwing.



Waar je waarschijnlijk wel achter bent gekomen is dat je voor het verwijderen van een dragende muur altijd een vergunning nodig hebt. Kortom, wanneer je een stalen balk plaatst om de muur op te vangen is een vergunning ook altijd nodig.

Omdat het verwijderen van de muur een relatief kleine verbouwing is, lijkt het voor veel mensen ook niet nodig om een vergunning aan te vragen. Dus…

Waarom heb je een omgevingsvergunning nodig?

Aan de hand van de omgevingsvergunning kan een gemeente en het rijk controleren of de verbouwing die plaatst vindt zorgt voor een veilige constructie. Je moet daarom een vergunning aan vragen bij elke constructieve wijziging.

Het verwijderen van een dragende muur en de oplegging van een stalen balk op het metselwerk is dus zo’n constructieve wijziging.

Om de vergunning aan te vragen is altijd een constructieberekening nodig. Deze wordt gemaakt door een constructeur die hierbij elk constructie-element doorrekend en zo de totale belasting op een constructie kan berekenen.

In verreweg de meeste gevallen houdt een constructeur al rekening met de vergunningseisen wanneer hij de berekening maakt. Hierdoor zal de aanvraag nooit worden afgewezen op deze punten.

Omdat wij bijna 2.000 berekeningen per jaar maken hebben wij alle verschillende situaties wel voorbij zien komen. Hierdoor maken onze constructeurs altijd het beste en meest efficiënte ontwerp voor onze klanten.

Klik hier  voor meer informatie over onze constructieberekeningen.

Bouwtekening laten maken bij het plaatsen van een stalen balk

Mocht je overigens al meer van mijn blogs hebben gelezen zoals deze, dan vraag je je nu misschien wel af waarom je voor de vergunningsaanvraag geen bouwtekeningen moet laten maken.

Dit komt doordat de archieftekeningen, de bestaande bouwtekeningen van de huidige constructie, voldoende zijn voor de constructeur om een berekening te maken. Pas wanneer je een nieuwe constructie gaat bouwen zoals een aanbouw, is ook een nieuwe bouwtekening nodig.

Ik wil toch nog even terug komen op het feit dat het verwijderen van een muur als kleine verbouwing wordt gezien. En dat er dus vaak gedacht wordt dat een vergunning en berekening niet nodig is.

Hier zijn namelijk heel wat nadelen en risico’s aan verbonden.

De risico’s van het niet aanvragen van een vergunning

Hoewel het laten maken van een constructieberekening erg veel voordelen heeft (je vindt ze hier), heeft het niet aanvragen van een omgevingsvergunning juist veel nadelen. Ik zal ze kort met je bespreken.

Het voornaamste risico is dat je een onveilige constructie bouwt om de belasting die de muur eerder opving af te dragen. Hierdoor kunnen verzakkingen ontstaan, zullen er scheuren in muren te zien zijn en kan in het ergste geval de constructie instorten.

Zeker wanneer de oplegging van de stalen balk op het metselwerk niet goed wordt uitgevoerd, kan de balk doorbuigen en het dus ook begeven.

Mochten er in het beste geval geen ongelukken gebeuren, dan zal je het huis ooit waarschijnlijk gaan verkopen. Wanneer je het huis te koop aanbiedt en de originele bouwtekeningen komen niet overeen met de huidige situatie, heb je een erg groot probleem.

Je bent dan verplicht om dit aan te geven en de verbouwing alsnog te legaliseren. Bij dit legaliseren komen hoge kosten kijken die op kunnen lopen tot een paar duizend euro. Dit is veel meer dan de daadwerkelijke kosten van de vergunning en waarschijnlijk zelfs de gehele verbouwing.

Vergunningsvrij bouwen betekent niet regelvrij bouwen

Het zal je wellicht verbazen, maar een voor- en achtergevel zijn vrijwel nooit een dragende muur. Voor het verwijderen van deze muur is een vergunning dan ook niet nodig, maar het plaatsen van een stalen balk wel.

Laten we beginnen bij het eerste punt. De gevels zijn niet dragend omdat er geen andere constructie elementen op de muren rusten. Vloeren lopen namelijk over de breedte en dus niet over de lengte van de woning. Dit is ook direct de reden dat woningen langer zijn dan dat ze breed zijn.

Gevels zorgen echter wel voor stabiliteit in de woning. Sterker nog, zonder de gevels kan de woning als een kaartenhuis in elkaar storten.

Het plaatsen van een stalen balk is dus wel noodzakelijk en het is nog belangrijker dat dit ook veilig gebeurd.

Een gevel opvangen doe je veilig wanneer je voldoet aan veiligheidseisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving. Hieraan voldoen is erg makkelijk door middel van een constructieberekening. Deze zorgt er namelijk voor dat je verzekerd bent tegen schade en dat jouw constructie dus volledig veilig is.

Overigens bepaalt de constructeur met de berekening ook of een oplegging op metselwerk voor het opvangen van de muur wel mogelijk is. Wanneer de opening te groot is zal er namelijk gebruik worden gemaakt van twee extra kolommen, die samen met de stalen balk een stalen portaal vormen. Dit portaal zorgt dan weer voor de stabiliteit in de gevel.

Een goede constructeur zorgt er voor dat de aannemer een ontwerp krijgt dat goed is uit te voeren. Klik hier voor meer informatie over een constructieberekening van een dragende muur.

De kosten voor de oplegging van een stalen balk op metselwerk

Waar je een niet-dragende muur al voor €0,- kunt slopen, komen bij de sloop van een dragende muur en de oplegging van een stalen balk op metselwerk veel meer kosten kijken.

In de tabel hieronder laat ik je alle kosten zien die voorbij komen.

Gemiddeld kost het slopen van een dragende muur en het plaatsen van de balk dus tussen de €2.600,- en €4.800,-.

De kosten van de stalen balk zijn vooral gerelateerd aan het materiaal en het plaatsen van de balk. Omdat zowel het slopen van de muur als het plaatsen van de balk vakwerk is, moet je dit altijd uitbesteden.

Zeker wanneer je zelf geen ervaring hebt in de bouw, is het verstandig om de verbouwing uit te besteden. Vooral door de grote risico’s wanneer de verbouwing niet goed wordt uitgevoerd.

Misschien is het zo dat je termen in de tabel ziet staan die je nog niet eerder hebt gezien. Hopelijk worden die in het volgende hoofdstuk.

Een 8 stappenplan voor het plaatsen van een stalen balk

Het creëren van een oplegging voor een stalen balk op metselwerk en het verwijderen van een dragende muur is dus best complex. Een stappenplan om vooral de voorbereiding zonder fouten te laten verlopen is dus wel handig.

Dit zijn de 8 stappen.

Zo verwijder je een dragende muur in 8 stappen

1. Check of de muur een draagmuur is of niet
2. Vraag een omgevingsvergunning aan
3. Informeer de Vereniging van Eigenaren
4. Laat een constructieberekening maken
5. Kies de juiste aannemer
6. Plaats stempels voordat je de muur weghaalt
7. Sloop de muur
8. Plaats een stalen constructie in de woning

De eerste twee stappen heb ik al besproken in de eerdere hoofdstukken van deze blog. Daarom begin ik bij stap 3.

Informeer de Vereniging van Eigenaren altijd wanneer je een dragende muur gaat slopen

Wat veel mensen weten is dat je melding doet van een verbouwing bij de VvE wanneer je eigenaar bent van een appartement. Wanneer je echter precies melding moet doen is dan vaak weer niet zo duidelijk.

De algemene regel is dat je iets moet melden wanneer je een gemeenschappelijk deel van het appartementen complex gaat veranderen. Meer hierover lees je in deze blog. Omdat de muur in jouw woning staat denk je misschien dat je voor het verwijderen van de draagmuur geen melding hoeft te maken.

Toch heeft de draagmuur een dusdanig belangrijke functie dat je ook voor het verwijderen van de muur een melding moet maken.

Veel veranderen aan jouw plannen kan de VvE echter niet. Wanneer jij een vergunning hebt gekregen voor de verbouwing, toon je al aan dat de verbouwing veilig is en dat de constructie op alle eisen is getest. De VvE mag hierdoor de verbouwing niet meer tegen houden.

Toch is het benoemen van de verbouwing altijd wel een goed idee voor de goede relatie binnen de VvE.

Laat een constructieberekening maken door een constructeur

Hoewel ik je al heb verteld dat het laten maken van de berekening verplicht is, is het ook de meest cruciale stap in de voorbereiding van de verbouwing.

Naast de berekening maakt de constructeur ook een stempelplan. Dit is een tekening waarop staat hoe de stempels geplaatst moeten worden voordat je de dragende muur verwijderd.

Wat de stempels precies zijn vertel ik je in een volgende stap.

Omdat wij bijna 2.000 berekeningen per jaar maken hebben wij alle verschillende situaties wel voorbij zien komen. Hierdoor maken onze constructeurs altijd het beste en meest efficiënte ontwerp voor onze klanten.

Klik hier  voor meer informatie over onze constructieberekeningen.

Het selecteren van een aannemer

Ik herhaal het nog maar eens. Het plaatsen van een stalen balk en het slopen de muur mag je nooit zelf doen wanneer je zelf niet actief bent in de bouw. De uitvoering, die ik straks nog uitvoerig bespreek, vergt zoveel ervaring dat je dit altijd moet uitbesteden.

Tip. Zonder een constructieberekening weet een aannemer niet precies wat voor constructie hij moet plaatsen om de belasting op te vangen. Hierdoor zal hij op basis van een schatting een offerte moeten maken. Vraag daarom altijd pas een offerte van de aannemer aan nadat je de berekening hebt laten maken.

De vraag is echter hoe je een goede aannemer vindt.

De makkelijkste manier om meerdere aannemers te vergelijken is door verschillende offertes aan te vragen. Hierdoor kan je de verschillende prijzen van aannemers vergelijken.

Maar er zijn natuurlijk belangrijkere factoren dan prijs. Daarom is het ook belangrijk dat je reviews van de aannemers vergelijkt die je bijvoorbeeld op Google kunt vinden.

Het aanstellen van een betrouwbare aannemer is veel belangrijker dan het aanstellen van een goedkope. Zorg er vooral voor dat jij een goed gevoel bij de aannemer hebt. Dat is belangrijker dan 100 euro besparen op de uiteindelijke kosten.

Tip. Kijk bij de reviews ook of er negatieve reviews tussen staan en hoe de aannemer hiermee om is gegaan. Uiteraard moeten de positieve reviews de grote overhand hebben, maar vaak toont het laten staan van negatieve reacties ook de wil aan om dingen te verbeteren.

Het slopen van de dragende muur

Genoeg voorbereiding. We zijn eindelijk aangebroken bij het daadwerkelijk slopen van de muur en het plaatsen van de draagbalk.

De eerste stap is het plaatsen van de stempels. Dit zijn uitschuifbare staanders die tussen het plafond en de vloer geplaatst worden. Deze stempels zullen tijdens de verbouwing de belasting opvangen waardoor de constructie veilig blijft.

Na het plaatsen van de stempels kan de muur verwijderd worden. Nu spreken we van de oplegging van de stalen balk op het metselwerk aan beide kanten van de opening. De stalen balk, of latei zoals de balk ook wel genoemd wordt, wordt op twee stalen kolommen of het metselwerk geplaatst.

De balk zal de belasting na de verbouwing opvangen. Pas wanneer de balk geplaatst is kunnen de stempels verwijderd worden. De belasting die wordt opgevangen door de balk is de belasting die eerder op de muur rustte.

Hieronder zie je hoe de oplegging van een stalen balk op metselwerk eruit ziet.

De oplegging van een stalen balk op metselwerk in het kort

Je hebt door deze blog heen wel gemerkt dat het vooral om het verwijderen van de dragende muur ging. Dit kwam doordat de oplegging van de stalen balk alleen nodig is wanneer de muur die je verwijderd dragend is.

Maar goed, dat is na deze blog wel duidelijk.

Het kan natuurlijk zo zijn dat je nog vragen hebt over de oplegging van een stalen balk of draagbalken.

Bij ConstructieShop.nl focussen wij ons op het maken van constructieberekeningen voor verbouwingen van particulieren. Zo hebben wij vorig jaar meer dan 2.000 mensen geholpen met het berekenen van hun wanddoorbraak.

Dankzij onze constructieberekening heeft jouw aannemer een goede bouwhandleiding en heb je een document wat je kunt gebruiken voor jouw verzekering. Daarnaast geven wij de garantie dat je dankzij onze constructieberekening jouw vergunning krijgt.

Heb jij de constructieberekening van jouw doorbraak snel nodig? Dan kan dat ook, wij leveren de constructieberekening al binnen 48 uur.

Klik hier voor meer informatie over de constructieberekening van jouw draagmuur.

Heb je dus nog vragen over deze blog of vragen over bijvoorbeeld de omgevingsvergunning?

Laat dan even een berichtje achter in de reacties onder deze blog. Dan helpen wij je zo snel mogelijk verder.