Het wil nog wel eens gebeuren dat huizen in Nederland, en dan met name in de Randstad, verzakken. Dit leidt tot scheuren in de gevels of zelfs tot afgebrokkelde stenen.
Dit komt doordat oude huizen vaak nog op een verkeerde fundering zijn geplaatst. Er is bijvoorbeeld op staal gefundeerd, terwijl er eigenlijk palen geslagen moesten worden.
Het kiezen van de juiste fundering is een belangrijk onderdeel van jouw bouwproces.
Maar goed. Hoe kies je dan de juiste fundering? Welke soorten funderingen zijn er? En wat is de impact van de gekozen fundering op mijn verbouwing?
Die vragen beantwoord ik in deze blog 🙂.
Sneak preview 1: in Nederland heb je grofweg 2 type funderingen. Funderingen op palen en fundering op staal. In het Westen en Noorden wordt er vaker op palen gefundeerd, terwijl in het Oosten van Nederland er vaker op staal wordt gefundeerd.
Sneak preview 2: een aannemer gebruikt de constructieberekening om de fundering uit te voeren. In de constructieberekening staat wat voor fundering er nodig is, maar ook wat de afmetingen van de fundering zijn.
Klik hier voor meer informatie over het laten maken van een funderingsberekening voor jouw bouwwerk.
Inventarisatie van de grondgegevens
We beginnen bij het begin. Je moet natuurlijk wel weten op basis waarvan de fundering gekozen wordt.
Het kiezen van een fundering heeft alles te maken met de ondergrond waarop je gaat funderen.
Om dus te zien welke grondlagen er zijn en hoe de bodem precies is opgebouwd, is er een inventarisatie van de grondgegevens nodig.
Hierbij gaat men opzoek naar de gegevens van de bodem doormiddel van een bronnen onderzoek en terrein verkenning.
Allereerst worden de bronnen geraadpleegd. Deze bronnen bestaan uit:
- Bedrijven die grondonderzoek uitvoeren
- Geotechnische adviesbureaus
- Provinciale en regionale overheden
- Het eigen archief met projecten uit de omgeving
- De gemeentelijk instanties
Bij één van deze bronnen kan je waarschijnlijk alle gegevens omtrent de grondlagen krijgen. En natuurlijk moet je dit niet per se zelf doen, je kunt het ook laten doen door een adviesbureau.
Maar nu hoor ik je al denken…
Welke informatie kunnen zij mij dan geven?
Een voorbeeld van deze informatie is het bekijken van bodemkaarten om zo de gesteldheid van de grond te bepalen. De gesteldheid is niets anders dan de staat van de bodem.
Daarnaast kijkt men ook naar de grondwaterstand op de aangewezen plek.
Om informatie over diepere grondlagen te krijgen moeten er geologische kaarten gebruikt worden. Deze bevatten meer informatie over oudere grondlagen dan bijvoorbeeld de bodemkaarten.
Let wel op! Alle informatie die je van deze kaarten gebruikt, moet wel worden gecontroleerd.
Daarnaast dien je rekening met het milieu te houden
De term ‘rekening houden met het milieu’ zal je niet meer onbekend zijn. In elke sector in Nederland wordt steeds meer aan het milieu gedacht en de noodzaak om dit te doen wordt ook steeds groter.
Zo ook in de bouwsector! Ook als je gaat funderen moet je rekening houden met het milieu.
Als er bijvoorbeeld sprake is van een verontreinigde bodem, kan dit zomaar voor grote problemen zorgen.
Het kan zo zijn dat het ontwerp drastisch moet worden aangepast waardoor de kosten van de fundering uiteraard weer hoger uit zullen vallen.
Er wordt daarom vrijwel altijd om een ‘schone grond – verklaring’ gevraagd. Deze kan je ook bij één van de eerder genoemde bronnen opvragen.
De verschillen tussen een klei- en zandgrond
Dus… Je hebt de informatie uit de verschillende bronnen gelezen of hebt deze informatie laten lezen. En je weet nu met welke grondlagen je op de bouwlocatie te maken hebt.
Nu rest natuurlijk nog de vraag… Wat kan ik met deze informatie?
Want je weet nu wel dat er zandgrond op vijf meter ligt en dat de rest vooral uit kleigrond bestaat, maar wat betekent dit voor jouw fundering?
Daarvoor moeten we naar de eigenschappen van zand en klei gaan kijken, want die zijn namelijk erg bepalend.
De uiterlijke eigenschappen van klei en zand zijn iedereen wel bekend. Zand is korrelig en glijdt door je vingers als je het op wilt pakken, terwijl klei juist compact is een erg stevig.
Zou je zeggen…
Een andere eigenschap van klei is namelijk dat het erg goed water vasthoudt. Vandaar ook dat je goed kunt tuinieren op kleigrond.
Maar hoewel dit voor het tuinieren misschien handig is, kan je je voorstellen dat dit voor een fundering niet handig is.
Als er namelijk opeens veel water de grond in komt, wordt de klei nat en dus ook minder stevig. Sterker nog, het is erg makkelijk samen te drukken…
Zeker door een zware constructie!
En het zal dus niet als verrassing komen dat dit het doorzakken van de fundering tot gevolg heeft.
En hoe zit het dan met zand?
Zand heeft deze eigenschappen van klei niet. Sterker nog, zand vervormt helemaal niet wanneer het met water in aanraking komt.
Dit biedt natuurlijk weer mogelijkheden voor een fundering, omdat je in dit geval weet dat de fundering altijd stevig staat!
Het nadeel is alleen dat de zandlagen niet altijd direct onder het grondoppervlak liggen.
Dit heeft er toe geleidt dat men verschillende soorten funderingen moest gaan ontwerpen om de steeds groter wordende constructies te ondersteunen.
Eerst had men alleen de beschikking over een fundering op staal. Een fundering bestaande uit een plaat die direct onder het grondoppervlak geplaatst wordt.
Maar doordat deze niet altijd op zandlagen geplaatst werd, omdat deze simpelweg te diep lagen, ontstonden er veel problemen met het doorzakken van funderingen.
Dit heeft er toe geleden dat er een nieuw soort fundering ontworpen werd, de fundering op palen, die door de lengte van de palen wel de diepere zandlagen kon bereiken.
De regel is daarom nu:
Ligt de zandlaag dieper dan 3 meter onder het grondoppervlak, plaats dan altijd een fundering op palen!
Constructieberekening paalfundering laten maken
Bij ConstructieShop.nl focussen wij ons op het maken van constructieberekeningen voor verbouwingen van particulieren. Zo hebben wij vorig jaar meer dan 2.000 mensen geholpen met het berekenen van hun fundering.
Dankzij onze constructieberekening heeft jouw aannemer een goede bouwhandleiding en heb je een document wat je kunt gebruiken voor jouw verzekering. Daarnaast geven wij de garantie dat je dankzij onze constructieberekening jouw vergunning krijgt.
Heb jij de constructieberekening van jouw fundering snel nodig? Dan kan dat ook, wij leveren de constructieberekening al binnen 48 uur.
Klik hier voor meer informatie over de constructieberekening van jouw fundering.
Verschillende soorten funderingen op staal
Een uitgebreide uitleg over wat een fundering op staal is geef ik in mijn blog over een fundering op staal.
Voordat ik het over de verschillende soorten funderingen ga hebben, wil ik het belangrijkste punt uit die blog wel even noemen.
Een fundering op staal heeft niets met het materiaal staal te maken! De term komt uit het oudhollands en betekent ‘op de beschikbare ondergrond’. En daarop plaats je dus deze fundering.
Maar welke soorten funderingen op staal zijn er dan?
Er zijn drie veel gebruikte vormen van een fundering op staal.
Elk van deze vormen heeft natuurlijk zijn eigen voor- en nadelen. Welke voordelen zwaarder wegen dan de nadelen bepaalt men natuurlijk altijd zelf.
Daarom zal ik alle drie de vormen uitgebreid bespreken!
De drie vormen die vaak gebruikt worden zijn:
- Plaatfunderingen
- Strookfunderingen
- Poerfunderingen
Plaatfunderingen
Als ik je nu zou vragen waar deze fundering uit bestaat weet ik zeker dat je het goed hebt.
Een plaatfundering bestaat namelijk niet geheel verrassend uit een plaat.
Er wordt bij deze vorm van funderen een grote, en meestal zwaargewapende, betonvloer geplaatst onder het grondoppervlak.
Het voordeel van deze manier van funderen is dat deze relatief makkelijk geplaatst kan worden. De plek waar de plaat wordt geplaatst wordt namelijk afgegraven, waarna er over een stalenconstructie (de bewapening) beton gegoten wordt.
Het nadeel van de vloer is echter dat deze gevoelig is voor doorzakkingen.
Daarom is het belangrijk dat er bij het plaatsen van deze fundering goed wordt gekeken naar de verdeling van krachten op de vloer.
Als de krachten namelijk niet goed verdeeld zijn kan de betonvloer aan één kant doorzakken terwijl de andere kant op zijn plek blijft.
Hierdoor komt een constructie ook schuin te staan en dit wil je natuurlijk niet!
Een voorbeeld van een plaatfundering zie je in de schematische tekening hier beneden.
Strookfunderingen
De strookfundering is vaak iets ingewikkelder om te begrijpen. Natuurlijk geeft de naam al weg dat het hier gaat om stroken die onder de fundering door lopen.
De fundering wordt vaak onder bouwmuren en gevels toegepast.
Een strokenfundering bestaat dus uit lange strookvormige funderingselementen van een beperkte breedte. Hierin verschilt de fundering dus met de plaatfundering.
Het voordeel van de fundering is dat er kleinere platen (lees stroken) geplaatst kunnen worden. Hierdoor bespaar je op materialen.
Het nadeel is echter dat de fundering dus vooral onder bouwmuren en gevels wordt toegepast en dus niet onder een hele constructie gebruikt kan worden.
Aanzicht:
Horizontale dwarsdoorsnede:
Poerfunderingen
Als laatste vorm van een fundering op staal is er een vorm waarvan de naam niet zo snel weggeeft wat de fundering precies inhoudt.
Een poer is een vierkante plaat met beperkte dwarsafmetingen. Hij wordt vaak onder zware kolommen geplaatst.
Het voordeel van een poer is dat hij de vrij grote belasting van de kolommen kan opvangen. Hierdoor heeft de poer vaak wel een grote diktemaat.
Het nadeel is dat de poer gevoelig is voor ongelijkmatige vervorming. Er moet daardoor extra aandacht worden besteed aan de uitvoeringskwaliteit.
Een poerfundering ziet er als volgt uit…
Verschillende soorten fundering op palen
Ook voor een fundering op palen zijn er verschillende vormen en ook hier geldt dat ze elk hun eigen voor- en nadelen hebben.
Laat ik je er nog een keer aan herinneren, als de zandlaag dieper dan drie meter ligt heb je altijd een fundering op palen nodig!
Is dit het geval? Niet getreurd… Wij raden namelijk iedereen aan om een fundering op palen te gebruiken omdat dit simpelweg een veel sterkere fundering is dan de fundering op staal.
De palen worden op basis van categorieën verdeeld omdat het inbrengen van palen vrijwel altijd grondverandering met zich mee brengt.
De drie categorieën zijn:
- A) Inbrengmethode met grondverdringing
- B) Inbrengmethode met geen of geringe grondverdringing
- C) Inbrengmethode met grondverwijdering
Het hangt erg af van de buurt waarin je woont of er een inbrengmethode met grondverdringing gebruikt kan worden of dat grondverwijdering noodzakelijk is.
Als dit bekend is kan met een constructieberekening worden gekeken welke paal er uit die categorie gekozen kan worden.
Want er zijn in totaal vijf palen, verdeeld over de drie categorieën, die het meest gebruikt worden:
- Houten palen
- Geheide, geprefabriceerde betonpalen
- Geheide, in de grond gevormde palen
- Geschroefde, in de grond gevormde palen
- Avegaarpalen
Houten palen
De vorm die vroeger vooral gebruikt werd, maar waarvan het gebruik tegenwoordig steeds meer afneemt, is de houten paal.
Die afname komt vooral door de nadelen van het hout waarvan de paal gemaakt is.
Toch zijn er ook zeker voordelen te noemen aan de paal, dus laat ik daar mee beginnen.
Een houten paal is snel geleverd en voor het heien van de paal is een vrij eenvoudige machine nodig. Dit maakt het gehele heiproces erg kort en zorgt er voor dat de fundering vanaf het moment van bestellen snel geplaatst is.
Daarnaast is een houtenpaal ook relatief goedkoop!
Een goede constructeur maakt een efficiënt ontwerp van jouw fundering. Een paal minder bespaart namelijk al snel tussen de €500,- en €1.000,-. Hiermee verdient een goede constructeur zichzelf terug.
Klik hier voor meer informatie over de constructieberekening van jouw fundering.
Maar deze voordelen wegen voor veel mensen niet op tegen het grootste nadeel van de houtenpaal.
Zoals ik net al zei komt de afname door de nadelen van het hout. Dit materiaal is namelijk erg gevoelig voor aantasting.
Die houtaantasting ontstaat bijvoorbeeld wanneer het grondwaterniveau daalt. Dit is voor veel mensen een verrassing omdat je zou denken dat hout gaat rotten wanneer het in aanmerking komt met water.
Niets is echter minder waar. Hout gaat namelijk rotten wanneer het, na blootstelling aan water, in aanraking komt met zuurstof.
Dit zal ervoor zorgen dat de paal minder stevig wordt en dus dat de fundering minder kan dragen.
Ondanks dat dit te vermijden is door bijvoorbeeld een oplanger over de paalkop te plaatsen zoals in de afbeelding hier beneden, kiezen veel mensen toch steeds minder voor de houten paal.
Geheide, geprefabriceerde betonpaal
Een paal die nog steeds erg veel gebruikt wordt is de prefab betonpaal. De gladde betonpalen die de grond in worden geheid zijn nog steeds de meest gebruikte heipalen in Nederland.
Het voordeel van de paal is dat deze in zijn volledigheid de grond in geslagen kan worden!
Er is echter wel een nadeel aan de betonpaal, hij mag namelijk niet langer zijn dan ca. 35m.
Daarnaast zijn het vervoer van de paal en het gebruik van een grote heimachine ook nog nadelen die bij deze paal genoemd kunnen worden.
Geheide, in de grond gevormde betonpaal
Huh? Een in de grond gevormde geheide paal?
Dat klinkt natuurlijk wel heel erg tegenstrijdig, want een paal die pas in de grond gevormd wordt kan natuurlijk nooit geheid zijn.
Het is echter zo dat de paal zelf niet geheid wordt in dit geval.
Bij een in de grond gevormde paal is het namelijk zo dat er een wapening de grond in gaat. Dit is een stalen buis die tot op de vaste grondslag in de grond geslagen wordt.
Als de buis vervolgens in de grond staat wordt deze volgestort met beton.
Het grote voordeel van de in de grond gevormde paal is dat de lengte tijdens het plaatsen van de paal nog bepaald kan worden. Dit is vooral erg handig wanneer de hoogte van de vaste grondslag sterk varieert.
Om het proces ook nog visueel te maken heb ik de afbeelding hieronder gemaakt.
Geschroefde, in de grond gevormde paal
Naast het heien van een in de grond gevormde paal, is het ook mogelijk om een geschroefde paal in de grond te vormen.
Het voordeel van een geschroefde paal is dat hier vrijwel geen grondverdringing bij plaats vindt.
Zoals de naam al zegt wordt er eerst een gat gemaakt doormiddel van een voor met schroefdraad. Het puntje van die boor is open en hij heeft een holle binnenkant.
Als de gewenste diepte bereikt is, zal de beton door de holle binnenkant de grond in gaan terwijl de boor langzaam terug naar boven wordt gedraaid.
De avegaarpaal die ik in de opsomming noemde is een specifieke soort geschroefde in de grond gevormde paal.
In het kort
Als het goed is weet je na het lezen van deze blog welke fundering je wanneer moet plaatsen. Het is nu aan jou om onderzoek te doen naar de grondlagen of dit onderzoek uit te besteden.
Ook weet je wat de meest gebruikte vormen zijn van een fundering op staal en een fundering op palen.
Onze constructeurs helpen je graag met het maken van een constructieberekening van jouw fundering. Dankzij ons ontwerp heb je een bouwhandleiding voor de aannemer, krijg je gegarandeerd een vergunning en heb je een document voor jouw verzekering.
Klik hier voor meer informatie over het laten maken van een constructieberekening van jouw fundering.
Heb je nou toch nog vragen over deze blog? Of wil je bijvoorbeeld meer weten over constructieberekeningen voor een fundering?
Laat dan even een berichtje achter in onze berichtenbox! Wij helpen je graag.
