Aan welke regels moet je voldoen als je een vergunningsvrije aanbouw gaat bouwen?
Aanbouw
Roy de Lepper
Aanbouw
10 min
86

Aan welke regels moet je voldoen als je een vergunningsvrije aanbouw gaat bouwen?

10 min
86

Sh#t! De bouwinspecteur van de gemeente is langsgekomen bij jouw vergunningsvrije aanbouw.

Hij heeft het gevoel dat jouw aannemer niet volgens de veiligheidsnormen van het Bouwbesluit bouwt. Daarom vraagt hij om de constructieberekening. Die kun je helaas niet leveren, want die heb je niet laten maken.

Hij geeft aan dat hij het verder gaat onderzoeken en dat hij je binnen 24 uur informeert over de vervolgstappen.

Je vraagt of de aannemer niet verantwoordelijk is voor het voldoen aan het Bouwbesluit.

De inspecteur vertelt je dat, dat niet zo is. Jij als huiseigenaar bent daarvoor verantwoordelijk, niet de aannemer.

Dat wist je niet…

Nu maar hopen dat het goed zit en dat je geen boetes of een bouwstop krijgt.

Sneak preview 1: als je vergunningsvrij mag bouwen hoef je geen legeskosten te betalen en kun je direct beginnen met de bouw.

Sneak preview 2: in specifieke gevallen mag je zonder vergunning aanbouwen. Dat betekent trouwens niet dat je regelvrij mag bouwen.

Sneak preview 3: ook als je vergunningsvrij mag aanbouwen ben je verplicht om een constructieberekening van jouw aanbouw te laten maken. Klik hier voor meer informatie over de constructieberekening van jouw aanbouw.

Video 5 voorwaarden vergunningsvrije aanbouw

Veel mensen onderschatten de regelgeving rondom vergunningsvrije aanbouwen

Tegenwoordig mag je best vaak vergunningsvrij aanbouwen.

Helaas zie ik dat veel mensen die een vergunningsvrije aanbouw willen bouwen de regelgeving rondom hun verbouwing onderschatten. In de meeste gevallen geven ze een aannemer opdracht en die begint gewoon met bouwen.

Niet wetende dat zij als huiseigenaar zelf verantwoordelijk zijn voor het voldoen aan het Bouwbesluit en het burenrecht uit het Burgerlijk Wetboek.

Eigenlijk komt dit er op neer dat je aan precies dezelfde regels moet voldoen als een aanbouw die vergunningsplichtig is. Het verschil is alleen dat je nu geen vergunning hoeft aan te vragen.

Maar wat houdt dat dan in voor jouw verbouwing?

Daarover hieronder meer…

Mag jij vergunningsvrij aanbouwen?

Ik kan me voorstellen dat jouw eerste vraag eigenlijk de volgende is:

Mag ik vergunningsvrij mijn gewenste aanbouw bouwen?

Om je te helpen met het beantwoorden van deze vraag heb ik onderstaande tool gemaakt. Zo kom je er binnen 3 minuten achter of je wel of geen vergunning nodig hebt voor jouw aanbouw.


In deze blog licht ik trouwens alle onderdelen rondom de voorwaarden van een vergunningsvrije aanbouw verder toe. Heb je dus nog verdere vragen? Lees dan vooral verder!

Samengevat voorwaarden vergunningsvrije aanbouw




1. Jouw woning mag geen beschermde woning zijn
2. Je moet bouwen in het achtererfgebied
3. Je moet voldoen aan specifieke afmetingen voor de aanbouw (later meer)
4. Je moet voldoen aan de gestelde gebruikseisen van een aanbouw (later meer)




Vergunningsvrij aanbouwen in het achtererfgebied

Er is in de regelgeving vastgesteld dat je alleen vergunningsvrij mag aanbouwen op het achtererfgebied.

Bij een aanbouw op het zijerf, of het voorerf heb je daarom altijd een bouwvergunning nodig.

Het is niet altijd even duidelijk wat nou het achtererfgebied is. Om dat iets toe te lichten heb ik onderstaande illustratie gemaakt. Hierin kun je zien wat het achtererfgebied is van 3 rijtjeswoningen.

Bepalen achtererfgebied

Bepalen achtererfgebied

Je kunt zien dat het achtererfgebied begint vanaf 1 meter van de voorkant van jouw huis, en dat het gebied eindigt bij de achtertuin van jouw woning.

Bij een tussenwoning is het bepalen van het achtererfgebied, daardoor vrij makkelijk. Terwijl het bij hoekhuizen of vrijstaande huizen wat ingewikkelder kan zijn.

De toegestane afmetingen van een vergunningsvrije aanbouw

Om een vergunningsvrije aanbouw te bouwen moet je voldoen aan de maximale afmetingen die zijn vastgesteld.

Eigenlijk is het vrij simpel om hieraan te voldoen.

Er worden namelijk maar 4 voorwaarden gesteld aan de afmetingen van een vergunningsvrije aanbouw:

  1. Een vergunningsvrije aanbouw mag nooit hoger gebouwd worden dan 30cm boven de hoogte van de 1e bouwlaag
  2. De vergunningsvrije aanbouw is nooit hoger dan 5 meter
  3. Een vergunningsvrije aanbouw mag niet dieper zijn dan 4 meter
  4. Je mag maar een bepaald percentage van jouw achtererfgebied vergunningsvrij aanbouwen

De eerste 3 voorwaarden zijn eigenlijk vrij simpel. Ik kan me voorstellen dat er bij de 4e voorwaarde iets meer uitleg nodig is. Die zal ik hieronder geven.

Voorwaarde 4: je mag niet onbeperkt op het achtererfgebied aanbouwen

Daarnaast is er vastgesteld dat je jouw achtererfgebied niet helemaal mag vol bouwen. Om te bereken wat je wel vergunningsvrij mag aanbouwen is de onderstaande formule gemaakt:

Bebouwde grond + jouw achtererfgebied = X aantal m2

X aantal m2 – jouw oorspronkelijke hoofdgebouw = het eindtotaal aantal vierkante meters

Met dit eindtotaal kun je berekenen hoe groot jouw vergunningsvrije aanbouw mag zijn.

Zodra het eindtotaal kleiner is dan 100 vierkante meter. Dan mag je 50% gebruiken voor jouw vergunningsvrije aanbouw.

Is jouw achtererfgebied groter dan 100 vierkante meter, maar kleiner dan 300 vierkante meter? Dan mag je sowieso de eerste 50 vierkante meter bebouwen. Daarnaast mag je 20% van het bebouwingsgebied dat groter is dan 100 vierkante meter bebouwen.

Bij een achtererfgebied groter dan 300 vierkante meter mag je nog 10% extra vergunningsvrij aanbouwen. Dit met een maximum van 150 vierkante meter.

Bereken zelf hoeveel jij vergunningsvrij mag aanbouwen

Via de rekenformule hieronder kun je berekenen hoeveel m2 jij nog vergunningsvrij mag aanbouwen.


Let op! Is er al eerder een berging, garage of een aanbouw gebouwd? Dan worden die vierkante meters afgetrokken van het totaal.

De gebruikseisen van een vergunningsvrije aanbouw

Zoals je waarschijnlijk weet mag je jouw woning niet zomaar gebruiken als winkel, kantoor of als opslagruimte. Dat is gedaan, om ervoor te zorgen dat de leefbaarheid van de wijk in stand wordt gehouden.

Daarom moet jouw vergunningsvrije aanbouw voldoen aan de gestelde wettelijke gebruikseisen.

Een vergunningsvrije aanbouw mag je daarom alleen gebruiken als:

  • Woonkamer
  • Serre
  • Berging
  • Garage
  • (Bij)keuken

Mag je vergunningsvrij aanbouwen in een beschermd stadsgezicht?

In Nederland is de regelgeving rondom het verbouwen van monumenten, beschermde stadsgezichten en beschermde dorpsgezichten ontzettend streng.

Als je in zo’n woning woont ben je namelijk altijd vergunningsplichtig.

Je mag dus helaas niet vergunningsvrij aanbouwen als je in het bezit bent van een monumentale woning, of als je woont in een beschermd dorps- of stadsgezicht.

Het Bouwbesluit en jouw vergunningsvrije aanbouw

In het Bouwbesluit staat dat je er voor moet zorgen dat het bouwwerk voldoende bestand is tegen de daarop werkende krachten. In artikel 2.1.2 van het Bouwbesluit staat dat de bouwconstructie moet voldoen aan de gestelde NEN-EN 1990 normen.

Hieronder vind je een screenshot van deze regelgeving.

Artikel 2.1.2 BouwbesluitArtikel 2.1.2 Bouwbesluit

Maar goed, hoe zorg je dat jouw vergunningsvrije aanbouw hieraan voldoet?

Deze regels zijn exact hetzelfde bij een vergunningsplichtige aanbouw. Om te kunnen aantonen dat je voldoet aan het Bouwbesluit zul je daarom een constructieberekening moeten laten maken.

Vraagje. Koop jij liever een huis, waarbij er netjes een constructieberekening is gemaakt van de aanbouw. Of vind je het ook prima als de verkoper zegt: ”Ik weet niet precies wat voor stalen balk in de uitbouw staat, dat heeft de aannemer geregeld, moet wel goed zijn toch?”.

Constructieberekening voor jouw aanbouw nodig? Klik hier voor meer informatie.

De berekening laat zien wat het meest efficiënte en veilige ontwerp is voor jouw verbouwing. Met die berekening kan de aannemer aan de slag en ben je verzekerd tegen bouwfouten.

De verantwoordelijkheid rondom een vergunningsvrije aanbouw

Via de Nederlandse Wet is het zo geregeld dat de huiseigenaar verantwoordelijk is voor het volgen van de regelgeving rondom jouw vergunningsvrije aanbouw. De aannemer is daar dus niet voor verantwoordelijk.

Gaat er dus iets fout? En ontstaat er schade bij derden?

En kan jij niet aantonen dat er veilig is verbouwd?

Dan ben jij verantwoordelijk! En niet de aannemer!

Voldoet jouw bouwplan aan de voorwaarden van een vergunningsvrije aanbouw? Dan mag je zonder omgevingsvergunning aanbouwen. De regels uit het Bestemmingsplan zijn in dat geval niet van toepassing. Het Bouwbesluit waarin regels voor veiligheid en gezondheid zijn opgenomen, en het Burenrecht uit het Burgerlijk Wetboek gelden wel.

Als je gaat verbouwen moet je er zelf voor zorgen dat je aan deze regels voldoet. Een verkeerd uitgevoerde verbouwing kan grote schade veroorzaken, zowel bij jezelf als bij aangrenzende gebouwen. Voor schade bij derden ben je zelf verantwoordelijk (Bron: Ministerie van Buitenlandse zaken en Koninkrijksrelaties).

Een goede aannemer zal daarom nooit zonder constructieberekening een vergunningsvrije aanbouw bouwen. Hij zal dit risico namelijk altijd bij jou weg willen nemen.

Toch hoor ik nog best vaak aannemers die deze regels misschien niet helemaal kennen en toch zonder berekening bouwen.

Mijn advies is daarin heel stellig!

Werk nooit samen met een aannemer die zonder constructieberekening wil verbouwen!

Jouw persoonlijke risico is simpelweg veel te groot. En dankzij de constructieberekening ben jij verzekerd tegen constructieve fouten gedurende de verbouwing.

Burenrecht en een vergunningsvrije aanbouw

Het burenrecht is net als alle andere onderdelen uit het Burgerlijk Wetboek een vrij technische passage. Die passage kun je hier vinden.

Het komt er op neer dat er in het Burenrecht richtlijnen staan over bouwen van een vergunningsvrije aanbouw en de toegestane hinder hiervan.

Mijn advies

Mijn advies is eigenlijk om het Burenrecht zo lang mogelijk buiten beschouwing te laten en in eerste instantie contact op te nemen met jouw buren over jouw verbouwwensen.

In 95 van de 100 gevallen kom je er dan zonder wetboek samen wel uit.

Denk er hierbij wel aan dat je jouw buren netjes en op tijd informeert. Dat je laat zien wat je wil en dat je ook rekening met ze houdt.

De risico’s als je zonder constructieberekening een vergunningsvrije aanbouw bouwt

Eigenlijk zijn er drie concrete risico’s als je bij een vergunningsvrije aanbouw geen constructieberekening laat maken:

  1. De constructie is een stuk duurder dan nodig
  2. Er ontstaat onnodige schade (scheuren, verzakkingen of erger)
  3. De gemeente is niet blij 🙁

Een duurdere constructie dan nodig

Het eerste risico is vaak vrij zonde. Veel aannemers overdimensioneren namelijk de constructie. Op zich wel veilig, maar dat betekent wel dat ze veel meer staal in de aanbouw stoppen dan nodig. Daardoor is het materiaal niet alleen duurder, maar zijn de uitvoeringskosten ook een stuk hoger.

Dat komt doordat een zwaardere constructie moeilijker is te bouwen.

Een goede constructeur zorgt voor een ontwerp dat goed is uit te voeren door de aannemer. Klik hier voor meer informatie over een constructieberekening van jouw aanbouw.

Onnodige schade aan de woning

Het tweede risico komt naar voren als de constructie niet sterk genoeg is. In die gevallen ontstaat er onnodige schade aan de vergunningsvrije aanbouw. Soms zijn dat scheuren of verzakkingen, maar die schade kan ook nog veel erger zijn.

Dat gebeurt vaak, doordat een aannemer een te lichte constructie heeft gekozen die te weinig rekening houdt met doorbuiging.

Scheuren betekenen niet dat jouw aanbouw of opbouw onveilig is. In veel gevallen hoef je je daar niet zo’n zorgen om te maken.

Het is alleen wel lelijk en vrij duur om de scheuren te herstellen. Daarnaast hadden de scheuren makkelijk voorkomen kunnen worden door de constructie van te voren beter te ontwerpen.

Het risico op een boze gemeente

Het laatste risico heeft te maken met de gemeente. Kun je namelijk niet aantonen dat de constructie voldoet aan de normen? En kan de gemeente voldoende motiveren niet wordt voldaan aan het Bouwbesluit?

Dan heb je een serieus probleem!

Je moet de constructie dan dusdanig aanpassen, zodat die voldoet aan de normen. In de praktijk betekent dat, dat veel moet worden opengebroken en verstevigd.

Die situatie brengen vaak ontzettend hoge kostenposten met zich mee.

Maar goed… Hoe reëel zijn deze risico’s nu?

De eerste 2 risico’s zie ik maandelijks, zo niet wekelijks voorbij komen. Het derde risico uiteraard minder, maar komt helaas echt wel eens voor.

Kosten-baten-analyse van een constructieberekening

Wat veel mensen niet weten is dat de investering in een constructeur per direct kosten van de aanbouw bespaart. Dit dankzij een efficiënt ontwerp en kwalitatief betere verbouwing.

Dus ja, in eerste instantie kost zo’n berekening geld. Afhankelijk van jouw verbouwing tussen de 200 en 800 euro. Maar die kosten verdien je tijdens het bouwen van de aanbouw al terug.

Tegelijkertijd zorgt de constructieberekening ervoor dat je geen risico meer loopt.

Een vergunningsvrije aanbouw in het kort…

Zoals je inmiddels weet betekent vergunningsvrij aanbouwen niet dat je regelvrij mag bouwen. Je moet namelijk nog steeds voldoen aan het Bouwbesluit. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat jij zelf verantwoordelijk bent voor het voldoen aan het Bouwbesluit.

Die verantwoording ligt niet bij de aannemer.

In de praktijk betekent deze verantwoordelijkheid dat je een constructieberekening moet laten maken. Dankzij die berekening ontvang je een efficiënt ontwerp en weet je zeker dat je voldoet aan de regelgeving.

Onze constructeurs helpen je graag met het maken van een constructieberekening voor jouw aanbouw. Dankzij ons ontwerp heb je een bouwhandleiding voor de aannemer, voldoe je aan de regelgeving en heb je een document voor jouw verzekering.

Klik hier voor meer informatie over het laten maken van een constructieberekening van jouw aanbouw.

Heb je nog vragen over de regels rondom vergunningsvrij bouwen?

Laat dan een bericht achter in de berichtenbox! Ik ben benieuwd 🙂

Reacties